White Nights

ဂၽြန္လ ေရာက္ျပီဆိုရင္ ကြ်န္မရဲ႕ဇာတိျမိဳ႕ကို အရမ္းသတိရပါတယ္... ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ဒီအခ်ိန္ဟာ စိန္႔ပီတာစဘက္ျမိဳ႕မွာ အေကာင္းဆံုး အလွဆံုး အခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေႏြရာသီ ေရာက္ျပီမလို႔ ေတာ္ေတာ္ ေနလို႔ေကာင္းပါတယ္။ ျပီးေတာ့ white nights လည္း ရိွပါတယ္။ White nights ဆုိတာကို သူငယ္ခ်င္းေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ၾကားဖူးမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒါက စိန္႔ပီတာစဘက္ျမိဳ႕ရဲ႕ symbol တစ္ခုပါပဲ။ ျမန္မာျပည္မွာ မရိွေတာ့ ၾကံဳဖူးတ့ဲသူေတြ နည္းလို႔ ကၽြန္မ white nights အေၾကာင္း နည္းနည္း ေျပာျပပါမယ္....

White night ဆိုတာက ဘာလဲ နားလည္ဖို႔အတြက္ astronomy ကို ျပန္လည္ review လုပ္ၾကည့္လိုက္ပါမယ္။ ကမၻာနဲ႔ ေန ဆက္စပ္မႈနဲ႔ ဆုိင္လုိ႔ပါ။ ကၽြန္မတို႔ကမၻာက ေနကို လည္ပတ္ရင္းနဲ႔ တိမ္းေစာင္းေနလို႔ ေနေရာင္ေတြက ကမၻာေပၚကို ညီတူညီမွ် မေရာက္ႏိုင္ဘူး။

ညီတူညီမွ်  အလင္းေရာင္မေပးလို႔ ကမၻာေပၚမွာ ေဒသတိုင္းမွာ ေန႔နဲ႔ ညတုိ႔ရဲ႕အခ်ိန္ကာလ ကြာပါတယ္။ တစ္ႏွစ္ကို ၂ ၾကိမ္ပဲ မတ္လ ၂၀-၂၁ ရက္နဲ႔ စက္တင္ဘာလ ၂၃ရက္မွာ တစ္ကမၻာလံုးမွာ ညနဲ႔ ေန႔ ၁၂ နာရီေလာက္ ၾကာျပီး တူပါတယ္။ အဲဒီ ရက္ ၂ရက္ကို vernal နဲ႔ autumnal equinox လို႔ ေခၚပါတယ္။ မတ္လ ၂၁ ရက္ ျပီးရင္ ေနေရာင္ေတြက ကမၻာရဲ့ ေျမာက္ဘက္ျခမ္းကို ပိုျပီး အလင္းေရာင္ စေပးပါတယ္။ ေန႔ရဲ႕ အခ်ိန္ကာလက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ရွည္လာပါတယ္။ ဂၽြန္လ ၂၂ ရက္ေရာက္ေတာ့ ကမၻာရဲ့ ေျမာက္ဘက္ျခမ္းမွာ အရွည္ဆံုး ေန႔ နဲ႔ အတိုဆံုး ည ျဖစ္ပါတယ္။

 

ဂၽြန္လ ၂၂ရက္မွာ ေျမာက္ဝင္ရိုးစြန္းနဲ႔ နီးကပ္ေသာ ေဒသေတြမွာ ေန လံုးဝ မဝင္ဘူး။ ေနမဝင္တ့ဲေန႔ေတြ ရိွတ့ဲေဒသက ေျမပံုမွာ line နဲ႔ ျပထားပါတယ္။ ဒီ line မွာ ေနက ၂၄နာရီ မဝင္ဘူး။ Line ရဲ႕ ေျမာက္ဘက္မွာ ေနမဝင္တ့ဲအခ်ိန္ ၂၄ နာရီထက္ ၾကာပါတယ္။ ဝင္ရိုးစြန္းနဲ႔ ပိုနီးရင္ ပိုၾကာပါတယ္။ ဝင္ရိုးစြန္းမွာေတာ့ လံုးဝ ေနမဝင္တ့ဲအခ်ိန္က မတ္လက စျပီး စက္တင္ဘာလအထိ (ႏွစ္ဝက္) ျဖစ္ပါတယ္။ Line ရဲ႔ ေတာင္ဘက္ကို သြားရင္ ေန စဝင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ညက မရိွသလို ခဏေလးပဲ ၾကာပါတယ္။ (ကမၻာရဲ့ ေတာင္ဘက္ျခမ္းမွာ အားလံုး ေျပာင္းျပန္ပါ)။

  စိန္႔ပီတာစဘက္ျမိဳ႕က ဒီline ရဲ႕ ေတာင္ဘက္မွာ ရိွပါတယ္။ ဝင္ရိုးစြန္းနဲ႔ မနီးကပ္လို႔ ေနလံုးဝ မဝင္တ့ဲေန႔ေတာ႔ မရိွဘူး။ ေနဝင္ေပမယ့္ ညက ပံုမွန္ညနဲ႔ မတူဘူး။ ေကာင္းကင္က တစ္ညလံုး လင္းေနလို႔ ညမွာ မေမွာင္ဘူး။ အဲဒီလုိမ်ိဳး ညေတြကို white nights လို႔ ေခၚပါတယ္။

 စိန္႔ပီတာစဘက္မွာ white nights က ဂၽြန္လ ၁၁ ရက္မွ ဇူလုိင္လ ၂ ရက္ထိ ၾကာပါတယ္။ ဂၽြန္လ ၂၂ ရက္မွာ အတုိဆံုး အလင္းဆံုး ည ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၂ ရက္ ျပီးရင္ ေန႔က တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ျပန္ျပီး တုိလာပါတယ္။ စက္တင္ဘာလ ၂၄ ရက္ စျပီး ကမၻာရဲ့ ေျမာက္ဘက္ျခမ္းနဲ႔ ေတာင္ဘက္ျခမ္း ေျပာင္းျပန္ျဖစ္သြားပါတယ္။ ေနေရာင္ေတြက ေတာင္ဘက္ျခမ္းကို ပိုျပီး အလင္းေရာင္ေပးပါတယ္။ ေျမာက္ဘက္ျခမ္းမွာ ညက တျဖည္းျဖည္း ၾကာျပီး ေန႔ထက္ ပိုရွည္လာပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာလ ၂၂ ရက္မွာ ေျမာက္ဘက္ျခမ္းမွာ အၾကာဆံုး ညနဲ႔ အတုိဆံုးေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမာက္ဝင္ရိုးစြန္း line ေျမာက္ဘက္မွာ ေန လံုးဝ မထြက္ဘူး။ ဝင္ရိုးစြန္းမွာ မထြက္တာ ႏွစ္ဝက္နီးပါး ၾကာပါတယ္။ စိန္႔ပီတာစဘက္မွာ ေနလို႔ မေကာင္းတ့ဲအခ်ိန္ ေရာက္ပါတယ္။ ေနထြက္တာ ခဏေလးပဲ ၾကာပါတယ္။ ေနမရွိတဲ့အခ်ိန္ မ်ားလို႔ တစ္ေနကုန္ ေမွာင္ေနပါတယ္။ အမွန္အတုိင္းေျပာမယ္ဆုိရင္ white nights ရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္ black days ေတြက ေတာ္ေတာ္ စိတ္ညစ္ဖို႔ ေကာင္းပါတယ္...

(င) ဝသုန္မုိး https://www.facebook.com/wathonemoe.ru

Enemy

စစ္သီခ်င္းေလးတစ္ပုဒ္ပါ
စာသားကို သေဘာက်လို႔ ျမန္မာလို ဘာသာျပန္ထားပါတယ္....

''''''''မနက္က တိမ္ညိဳေတြ အံု႔ဆိုင္းေနခဲ့တယ္
 အခုက်ေတာ့ လမင္းက ေတာက္ပေနတယ္
 အလွဘုရင္မေလး မာရူးဆာတစ္ေယာက္ ခါးသီးစြာ ငိုေၾကြးေနပါတယ္
 ဒါေပမ့ဲ အခု ဒါဟာ အလကားပါပဲ
ေခ်ာေမာခန္႔ညားလွတဲ့ ေကာင္ေလး
ယစ္မူးေစခဲ့တဲ့ ေႏြရာသီ
 ေႏြရာသီကုန္ေတာ့ စစ္ထြက္ဖို႔ အမိန္႔စာ ေရာက္လာခဲ့တယ္
ဒီအေၾကာင္း သီခ်င္းေတြ အမ်ားၾကီး ရိွပါတယ္
ဒီလိုမ်ိဳးသီခ်င္းက ဘာအတြက္တဲ့လဲ
 ၾကယ္ေတြ ေတာက္ပေနတယ္
 ေကာင္မေလး ငိုေနတယ္  ေကာင္ေလးက်ေတာ့ တျခားအေၾကာင္း အိပ္မက္မက္ေနတယ္
 ေသနတ္နဲ႔ ကံေကာင္းျခင္းေတြ အေၾကာင္း  စစ္တိုက္ဖို႔ မ်က္ႏွာကို ေလတုိ႔ဖို႔ပဲ
စစ္ပဲြမွာ မေအာင္ျမင္တာ တခါမွ မျဖစ္ဖူးဘူး
 မနက္ျဖန္ အိပ္ယာထမယ္ သီခ်င္းဆုိျပီး  အေမကို ေပြ႔ဖက္မယ္ ျပီးေတာ့ ကားေပၚ ေျပးတက္မယ္

 ႏႈတ္ဆက္စကားေျပာမယ့္အစား ျပဴတင္းေပါက္ကေနပဲ လက္ျပျပီး
 မီးခုိးထဲမွာ မ်က္ရည္ေတြနဲ႔ စစ္ပဲြ စျဖစ္ေနတ့ဲ ဘက္ကို အျမန္ခ်ီတက္သြားမယ္
 ေကာင္းကင္နဲ႔ အတူတူ ၾကယ္ေတြ မီးေလာင္ေနတ့ဲေနရာကို  မီးခိုးေတြေၾကာင့္ ဘာမွ မျမင္ရတ့ဲေနရာကို
ေတာ ဟိုဘက္က ျမစ္၊ ျမစ္ဟိုဘက္က ေရွ႕တန္းစခန္း၊ ေရွ႕တန္းစခန္း ဟိုဘက္က ရန္သူေတြ ရိွ တ့ဲေနရာကို
ရန္သူက အျမဲ ရန္သူပါပဲ  သူနဲ႔ ထမင္းတူတူ မွ် မစားနဲ႔၊ အိမ္ကို မေခၚနဲ႔

  ျငိမ္းခ်မ္းျခင္းရဲ့ အေငြ႔အသက္ေတြ ရေနျပီး  သူလည္း ျငိမ္သက္ေနျပီ ဆိုေပမယ့္ သူဟာ ရန္သူပဲ ျဖစ္ပါတယ္  သူေရာ မင္းေရာ ဂုဏ္သိကၡာအက် မခံဘူးဆိုရင္  ရန္သူဆိုတာ အေဟာင္းလို ျဖစ္မသြားဘူး ရန္သူက အျမဲ ရိွေနမွာပဲ
 အဲဒီေတာ့ ပစ္မွတ္ကို မွန္ေအာင္ခ်ိန္ပါ  လက္ေတြ တုန္မေနပါနဲ႔
 ရန္သူကို သနားရင္ မင္း ေသလိမ့္မယ္

 ေသနတ္နဲ႔ ကံေကာင္းျခင္း ရိွျပီ
 ဒါေပမ့ဲ ေကာင္ေလးက မေပ်ာ္ျပန္ဘူး
 စာေတြ ေရာက္လာတယ္ ေကာင္မေလးက ငိုေနတယ္
 သီခ်င္းထဲ စာသားေတြ ထည့္ရင္းနဲ႔  စစ္တုိက္တာ  တႏွစ္ ရိွျပီ
 သူမ်ားအိမ္ေတြ မီးေလာင္ေနၾကတယ္
ရန္သူက ေျပးေနတယ္ ဒါေပမ့ဲ ထူးဆန္းတာက  မင္းက သူနဲ႔ ညီအစ္ကိုအရင္းလို တူၾကတယ္

 မင္းလိုပဲ သူကလည္း သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ စစ္တိုက္တမ္းကစားခဲ့တာပဲ  လက္ေတြမွာ ဒါဏ္ရာရရတဲ့ထိ  သူငယ္ခ်င္းေတြ သူ႕ကို လုိက္ပို႔ခဲ့ၾကတယ္  ခါးသီးစြာ ငိုေနတ့ဲ သူ႕ေကာင္မေလးေရာပဲ
 စိတ္မေကာင္းစရာ ကံပါခ့ဲရင္သာ သူကလည္း မင္းကို ႏိုင္မွာ
တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ရန္သူ ျဖစ္ခဲ့ရင္ အနည္းဆံုး သူရဲေကာင္း ျဖစ္တ့ဲ ရန္သူ လုပ္ပါ
 သူ႕ကို ဆဲမယ့္အစား ကဗ်ာေတြ ကိုစိတ္ကူးရင္း
ဒီလက္က ေသျခင္း မေပးဘဲနဲ႔ အရက္ကို ေပးရင္ ပိုေကာင္းမယ္လို႔ ရယ္ေမာစေနာက္ေနတယ္
 နံရံအေပါက္မွာ ေနဝင္တ့ဲ ေကာင္းကင္က လႈပ္ေနတယ္  မင္း ျပံဳးေနတယ္ အခု အဲဒီ သူေသကိုယ္ေသ တုိက္မယ့္ ရန္သူနဲ႔ အရက္အတူတူ ေသာက္ရင္ ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းမလဲလို႔

 ဒါက ပံုျပင္အျပည့္အစံု မဟုတ္ဘူး ပံုျပင္အစပဲ
စစ္ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွ ဝမ္းနည္းျခင္းေတြ တအားမ်ားတယ္  ခံစားခ်က္ေတြ အႏၱရာယ္ ရိွတယ္  ညည္းညဴတ့ဲသူ အၾကာၾကီး မေနဘူး
 အမိန္႔ ရလို႔ သူ ကာကြယ္ခ့ဲတယ္ အေမွာင္ထဲမွာ မင္းကို ပစ္ထားခ့ဲတယ္
 မင္းက ေတာင္ေတြေပၚမွာ သူ႕ကို လိုက္ဖမ္းခ့ဲတယ္: ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ၾကည့္ျပီးေတာ့ သူ႕ကို မွန္းၾကည့္တယ္  သူနဲ႔ မင္းနဲ႔ လက္ဟန္ေျခဟန္နဲ႔ အက်င့္ေတြ အတူတူပဲ  တကယ္ ညီအစ္ကိုအရင္း ျဖစ္ေနတာလား မသိဘူး
သူ႕ကို မသတ္ရင္ မင္း အသက္ရွင္ႏိုင္မယ္ မဟုတ္ဘူး
 အေဖဆီ လာျပီး အၾကံေတာင္းခ်င္တယ္..
ပစ္မွတ္ ခ်ိန္တုန္းက ေကာင္းကင္ လႈပ္ခ့ဲတယ္ မ်က္ရည္ေတြ မဖံုးဘဲနဲ႔
 စစ္ပဲြက ၾကာခ့ဲတယ္
မင္းရဲ႕ သူငယ္ခ်င္း မျဖစ္လို႔ သိပ္ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းတယ္
မင္းက သူထက္ အားရိွတယ္။ ဘုရားသခင္ရဲ့ ေက်းဇူးေတာ္ေၾကာင့္ပဲ။

 ဘုရားဆီ ဆုေတာင္းမယ့္အစား ေကာင္းကင္ဆီ ေနာက္ဆံုး ယမ္းေတာင့္ကို ပစ္လႊတ္လိုက္တယ္
 ရိုးသားမႈ နဲ႔ ရဲရင့္ေပမယ့္ ရန္သူလို႔ ေခၚတ့ဲသူအတြက္ အမွတ္တရအေနနဲ႔ ။
ကဲ သီခ်င္း ျပီးဆံုးျပီ။ စစ္ပဲြလည္း ျပီးဆံုးျပီ
မင္း ဘာလို႔ စိတ္ညစ္ေနလဲ အခု မင္းရဲ႕ အမွန္တရား မင္းဆီမွာပဲ'''''''

တကယ္ ေပ်ာ္ဖို႔ ေကာင္းတ့ဲအခ်ိန္ေတြကို လက္ရိွကာလမွာ တန္ဖုိးမထားဘဲ ေနေနၾကပါတယ္။ အျမဲတမ္း အဲလိုပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္္ ထင္ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ေန႔ေန႔မွာ အားလံုး ေျပာင္းသြားမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ အခ်ိန္ကုန္တာ ေတာ္ေတာ္ ျမန္ပါတယ္။ ကုန္သြားရင္ေတာ့ ျပန္ရေအာင္ လုပ္လို႔ မရေတာ့ဘူး။ သတိရဖို႔ ေနာင္တရဖို႔ ႏွေျမာဖို႔ပဲ က်န္ပါေတာ့မယ္။
ေက်ာင္း၊ တကၠသိုလ္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ တက္ေနတ့ဲကာလေတြက တေန႔ေန႔ ျပီးသြားမွာပါ...
ရွင္းႏွီးတ့ဲ ခင္ဖို႔ ေကာင္းတ့ဲသူငယ္ခ်င္းေတြန႔ဲ တေန႔ေန႔ ခဲြရမွာပါ...
ႏိုင္ငံျခားေရာက္ရင္လည္း တေန႔ေန႔ ကိုယ့္ေျမကုိယ့္အိမ္ကုိ ျပန္သြားရမွာ... ျပန္ျပီးေတာ့ ႏိုင္ငံျခားမွာ ကုန္တ့ဲအခ်ိန္ေတြကို လြမ္းမွာပါပဲ။
အသက္ကလည္း အျမဲတမ္း ငယ္ငယ္ေလး ေခ်ာေခ်ာေလး မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ တေန႔ေန႔ အဖုိးၾကီး အဖြားၾကီး ျဖစ္သြားမွာ။ လူ႔ဘဝက ခဏေလးပါပဲ။ အဲဒီဘဝအတြင္း ဘာေတြ လုပ္ခ့ဲတယ္ ဘယ္လို အခ်ိန္ကုန္တယ္ဆိုတာေတြကို ျပန္စဥ္းစားၾကည့္ရင္ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ေက်နပ္ႏိုင္မွာလား...

ကၽြန္မကို ေမးတယ္။
ျမန္မာစကားကို ဘာလို႔ သင္တာလဲတဲ့
ဘာရည္ရြယ္ခ်က္ ရိွလို႔လဲတဲ့။
ဘာရည္ရြယ္ခ်က္မွ မရိွဘဲနဲ႔ ဝါသနာ ပါလို႔ သင္တယ္လို႔ ျပန္ေျပာလိုက္ေတာ့ သူတို႔ လက္မခံၾကဘူး...
ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဒီအေျဖကို မေက်နပ္ၾကဘူး။
အဲဒါေၾကာင့္ အခု နည္းနည္း ေျပာျပခ်င္တယ္...

လူတေယာက္ကို ခ်စ္တယ္ဆိုရင္ ဘာျဖစ္လို႔ ခ်စ္တာလဲ။ ေခ်ာလို႔ ခ်စ္တာလား။ ပိုက္ဆံခ်မ္းသာလို႔ ခ်စ္တာလား။ အေၾကာင္းတခုခု ရိွတယ္ဆိုရင္ ဒါ အခ်စ္အစစ္လား။
ေခ်ာတ့ဲလူက ခဏေလးပဲ ေခ်ာတယ္။ အသက္ၾကီးရင္ ရုပ္ဆုိးသြားမယ္။ ပိုက္ဆံလည္း မျမဲပါဘူး။ တေန႔ေန႔မွာ ေပ်ာက္ႏိုင္တယ္။ ရုပ္ဆုိးျပီး ဆင္းရဲတ့ဲလူကို ဆက္ျပီးေတာ့ မခ်စ္ေတာ့ဘူးေပါ႔။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ အဲလိုပဲ လုပ္တယ္။ အက်ိဳးတခုခု ရႏိုင္ရင္ ခ်စ္တယ္။ အက်ိဳးမရေတာ့ဘူး ျပႆနာေတြ ေပၚလာရင္ အခ်စ္ကလည္း ေပ်ာက္တယ္။
ဒါေပမ့ဲ အဲလိုမ်ိဳးကို အခ်စ္လို႔ ဘယ္သူမွ မေခၚဘူး။ အမ်ားေသာအားျဖင့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ မရိွဘဲနဲ႔ ခ်စ္မွ အခ်စ္အစစ္လို႔ ယူဆၾကတယ္။

ကၽြန္မလည္း ျမန္မာစကားကို ၾကိဳက္တာ အေၾကာင္းမရိွဘဲနဲ႔ပဲ။
ဘာလို႔ ၾကိဳက္လဲ ဆိုတာ ကၽြန္မ ကုိယ္တိုင္ မသိဘူး။ သိတာ တခုပဲ ရိွတယ္။ ျမန္မာလို မေျပာဘဲနဲ႔ မေနႏိုင္ေတာ့ဘူး။

အမွန္အတိုင္း ေျပာရရင္ တကၠသိုလ္နဲ႔ ေမဂ်ာကို ေရြးတုန္းက ကၽြန္မ တရုတ္ဘာသာစကားကိုပဲ ေရြးခ့ဲတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ျမန္မာစကားအေၾကာင္း သိေတာင္ မသိခ့ဲဘူး။ ကံေကာင္းတာက အဲဒီတုန္းက တရုတ္/ျမန္မာ ဘာသာစကားႏွစ္ခု ဆိုတ့ဲေမဂ်ာလည္း ပါတယ္။ ( ၅ႏွစ္ကို ၁ၾကိမ္ပဲ ရိွတယ္ )
ျမန္မာစကားကို စသင္ျပီးေတာ့ အရမ္းစိတ္ဝင္စားသြားတယ္။ ျမန္မာလို ေျပာရင္ ဖတ္ရင္ ေရးရင္ စိတ္ထဲမွာ တခုခု ျဖစ္ေနတယ္။
အရမ္းရင္းႏွီးတ့ဲသူငယ္ခ်င္းကို ေတြ႔သလို
အရမ္းလုိအပ္တ့ဲ ပစၥည္းကို ရသလို
ခရီးထြက္ျပီးေတာ့ မိမိအိမ္ကို ျပန္ေရာက္သလို ခံစားမိတယ္။
သီခ်င္းနားေထာင္တာ ဝါသနာပါတ့ဲလူက အရမ္းေကာင္းတ့ဲ သီခ်င္းကို ၾကားရရင္ သူ႕စိတ္ထဲမွာ ေပ်ာ္ရႊင္ေက်နပ္မႈ ရိွလာတယ္။ စိတ္ခ်မ္းသာလာတယ္။
ကၽြန္မကို ေပ်ာ္ရႊင္ေစတ့ဲအသံက ျမန္မာအသံပဲ။

၂၀၀၇ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလက စျပီး အခုခ်ိန္ထိ ျမန္မာစကားကို ပစ္ထားတ့ဲရက္ တစ္ရက္မွ မရိွခဲ့ဘူး။
တကယ္ေတာ့ ကၽြန္မ ငပ်င္းၾကီးပဲ။ ဘာမွ မလုပ္ခ်င္ဘူး။ စာသင္ရတာ ပ်င္းတယ္။ ေက်ာင္းပိတ္ရင္ စာမၾကည့္ဘူး။ ထူးဆန္းတာ တခု ရိွတယ္။ ျမန္မာစကားကို ေလ့လာဖို႔ မပ်င္းဘူး။
တရုတ္လို ေျပာဖို႕လိုမယ္ဆိုရင္ ပ်င္းတယ္။ မေျပာခ်င္ဘူး။ အေၾကာင္းရွာျပီး မေျပာေအာင္ ေနတယ္။
တရုတ္သူငယ္ခ်င္းေတြလည္း မရိွဘူး။ တရုတ္စကားကို ၾကိဳက္ေတာ့ ၾကိဳက္တယ္။ ဒါေပမ့ဲ မေျပာလည္း ရတယ္။ မသင္လည္း ရတယ္။ ေနႏိုင္တယ္။ အခ်ိန္ၾကာရင္ ေမ့ေတာ့မွာ။ ေမ့လည္း ဘာမွ မျဖစ္ဘူး။
တရုတ္စကားကို ေလ့လာတာ အေၾကာင္းရိွလို႔ပဲ။ တရုတ္လုိ ေကာင္းေကာင္းတတ္ရင္ ေကာင္းတ့ဲအလုပ္ကို ရတယ္။ လစာလည္း ေကာင္းတယ္။ အလားအလာလည္း ရိွတယ္။
ျမန္မာစကားနဲ႔ ပတ္သက္တ့ဲအလုပ္ကို ရွာရတာ မလြယ္ဘူး။ ကၽြန္မ ေနတ့ဲျမိဳ႕မွာ ဘာမွ ရွာမေတြ႔လို႔ တျခားျမိဳ႕ကို ေျပာင္းသြားတယ္။
ဒါေပမ့ဲ ကၽြန္မအတြက္ ျမန္မာက အဓိကပဲ။ ပိုက္ဆံထက္ အေရးၾကီးပါတယ္။ ျမန္မာလို ေန႔တိုင္း ေျပာရရင္ ျမန္မာအသံ ၾကားရရင္ ေက်နပ္ပါတယ္။

ျမန္မာလို ေျပာဖို႔ ဘယ္သူမွ မရိွရင္ အရမ္းေနလို႔ခက္တယ္။ ကၽြန္မ တရုတ္ျပည္မွာ ၁ႏွစ္ၾကာ သင္တန္း တက္ခ့ဲဖူးတယ္။ အဲဒီမွာ ျမန္မာ တေယာက္မွ မရိွဘူး။ ျမန္မာလို တစ္ေယာက္မွ နားမလည္ဘူး။ အရမ္း စိတ္ညစ္ဖို႔ ေကာင္းတယ္။ ျမန္မာလို ေျပာလို႔ အဆင္မေျပေတာ့ ျမန္မာသီခ်င္းေတြပဲ နားေထာင္ခ့ဲတယ္။ ဇတ္ကားေတြလည္း ၾကည့္ခ့ဲတယ္။ ေနာက္ဆံုး အင္တာနက္မွာ ေျပာမ့ဲသူ ရွာျပီး ျမန္မာသူငယ္ခ်င္းေတြကို ရသြားတယ္။
၁ႏွစ္ျပည့္ျပီး ရုရွားကို ျပန္ေရာက္ေတာ့ ကၽြန္မနဲ႔ ေက်ာင္းအတူတူ တက္တ့ဲသူငယ္ခ်င္းေတြ အရမ္းအံ့ၾသသြားတယ္။ တရုတ္မွာ ဘာသင္ခ့ဲတာလဲတဲ့၊ တရုတ္စကားလား ျမန္မာစကားလားတဲ့။
ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့ သူတို႔ ၁ႏွစ္ၾကာၾကာ ျမန္မာလို မေျပာျဖစ္ေတာ့ အကုန္ေမ့သြားတယ္။
ကၽြန္မ မေမ့ဘူး။ ျမန္မာလို ေန႔တုိင္း ေျပာမွ စိတ္ခ်မ္းသာတယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္လို ေမ့ႏိုင္မလဲ...

ျမန္မာနဲ႔ ရုရွား ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ဓေလ့ ေတာ္ေတာ္ ကြာတယ္။
တခါတေလ မေက်နပ္တာေတြ ရိွတယ္။
တခ်ိဳ႕ဟာေတြကို လက္မခံႏိုင္ဘူး။
တခ်ိဳ႕လူေတြ သေဘာမေကာင္းဘူး။ တခ်ိဳ႕က ကၽြန္မကို ဒုကၡေပးတယ္။
တခ်ိဳ႕ေတြနဲ႔ ရန္ျဖစ္တယ္။
တခါတေလ စိတ္တုိတယ္။ စိတ္ပ်က္တယ္။
ဒါေပမ့ဲ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္
ကၽြန္မအတြက္ ျမန္မာက အျမဲတမ္း နံပါတ္ တစ္ ပဲ။

ရုရွား ဓေလ့ရိုးရာမဂၤလာေဆာင္ပဲြ

 

အခုေခတ္မွာ ရုရွားႏိုင္ငံမွာ ယူရမ့ဲ မိန္းမ / ေယာက္်ားကို ကိုယ့္ဘာသာ ရွာၾကပါတယ္။ အဆင္ေျပမ့ဲ လူကို ရွာေတြ႔ရင္ ေယာက္်ားေလးက မိန္းကေလးကို လက္စြပ္လက္ေဆာင္ေလး ေပးျပီး လက္ထပ္ဖို႔ သေဘာတူလားလို႔ ေမးရတယ္။ သေဘာတူတယ္ဆိုရင္ မဂၤလာေဆာင္ပဲြကို စီစဥ္ပါေတာ့တယ္။ တခ်ိဳ႕က မိဘေတြနဲ႔ မေတြ႔ျဖစ္ေသးရင္ မိတ္ဆက္ေပးၾကပါတယ္။ ျပီးေတာ့ တရားရံုးကို ေလွ်ာက္ထားပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ဘယ္လိုလဲ မသိဘူး။ ရုရွားမွာ ေလွ်ာက္ထားျပီးေတာ့ အနည္းဆံုး ၁လ ေစာင့္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ လက္ထပ္မ့ဲရက္ကို သတ္မွတ္ျပီး လုိအပ္တ့ဲပစၥည္းေတြ ဝယ္တယ္။ ကား၊ စားေသာက္ဆုိင္ ငွားတယ္။ ဧည့္သည္ေတြကို ဖိတ္တယ္။
လက္ထပ္မ့ဲရက္ မတုိင္ခင္ သတို႔သမီးက မိန္းကေလးသူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ အခ်င္းခ်င္း၊ သတို႔သားက ေယာက္်ားေလးသူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ အခ်င္းခ်င္း ႏႈတ္ဆက္ပဲြ ၂ ပဲြ လုပ္ၾကပါတယ္။
မဂၤလာေဆာင္ပဲြမွာ ကူညီေပးရမ့ဲ သတို႔သမီးသူငယ္ခ်င္း တေယာက္နဲ႔ သတို႔သားသူငယ္ခ်င္းတေယာက္ကို ေရြးပါတယ္။
လက္ထပ္တ့ဲရက္ မနက္မွာ သတို႔သားက သူ႕သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ သတို႔သမီးအိမ္ကို ေရာက္ပါတယ္။ အိမ္ေရွ႕မွာ သူတို႔ကို သတုိ႔သမီးသူငယ္ခ်င္းေတြ ေစာင့္ေနၾကပါတယ္။ သတို႔သမီးဆီ မေရာက္ေအာင္ လမ္းပိတ္ျပီး ေမးခြန္းေတြ ေမးၾကပါတယ္။ အေျဖမွန္မွ သတို႔သမီးဆီ ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။ အေျဖမမွန္ရင္ ပိုက္ဆံ ေတာင္းပါတယ္။ game တခုလိုပါပဲ။ အိမ္ေရွ႕မွာရယ္ ေလွခါးထစ္တိုင္းမွာရယ္ ျပိဳင္ပဲြ တခု ေမးခြန္း တခု။ ဥပမာ သတုိ႔သမီး အၾကိဳက္ဆံုး အေရာင္၊ သတို႔သမီးအေမရဲ႕ ေမြးေန႔၊ သတို႔သမီးနဲ႔ ေတြ႔တာ ဘယ္ေလာက္ၾကာျပီလဲ ဘယ္တုန္းက စေတြ႔တာလဲ လို႔ အဲလိုမ်ိဳး သူတို႔အခ်စ္ဇတ္လမ္းနဲ႔ ဆုိင္တ့ဲေမးခြန္းေတြ ေမးတတ္ၾကပါတယ္။ သတို႔သမီးသူငယ္ခ်င္းေတြ ေက်နပ္ျပီဆုိမွ သတို႔သမီးနဲ႔ ေတြ႕ခြင့္ရပါတယ္။ ျပီးေတာ့ အားလံုး အတူတူ ဓါတ္ပုံေတြ ရိုက္ျပီး တရားရံုးကို သြားၾကပါတယ္။ တရားရံုးမွာ အဓိက မဂၤလာေဆာင္အခမ္းအနား ျဖစ္ပါတယ္။ ဧည့္သည္ေတြေရွ႕မွာ သတို႔သားနဲ႔ သတို႔သမီးတို႔က မတ္တပ္ရပ္ျပီး ဒီအမ်ိဳးသမီးကို ယူဖို႔ သေဘာတူလားလို႔ ဒီအမ်ိဳးသားကို ယူဖို႔ သေဘာတူလားလို႔ ဆိုတ့ဲ တရားရံုးအရာရိွရဲ့ ေမးခြန္ကို ေျဖျပီး လက္မွတ္ထုိးပါတယ္။ ျပီးေတာ့ အရင္က ေရြးထားတ့ဲ သူငယ္ခ်င္း၂ေယာက္ကလည္း သက္ေသအျဖစ္ လက္မွတ္ထုိးပါတယ္။ 

 

အခမ္းအနားျပီးေတာ့ မိဘေတြကစျပီး ဧည့္သည္ေတြ တစ္ေယာက္ခ်င္းစီ ပန္းေတြနဲ႔ ဆုေတာင္းေပးၾကပါတယ္။ ေနာက္ တရားရံုးေရွ႕႔မွာ အားလံုးစုျပီး အမွတ္တရ ဓါတ္ပံုရိုက္ၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က ပန္းျခံေတြမွာ ဒါမွ မဟုတ္ရင္ ျမိဳ႕ရဲ႕အလွအပေနရာေတြကို သြားျပီး ဓါတ္ပံုေတြ အဝရိုက္ၾကပါတယ္။ ညေနပိုင္း ေရာက္ေတာ့ သတို႔သား၊ သတို႔သမီးနဲ႔ သူတုိ႔ သူငယ္ခ်င္း၂ေယာက္၊ ဓါတ္ပံု/ဗီြဒီယုိဆရာတို႔က ကားတစီးနဲ႔၊ တျခားဧည့္သည္ေတြ ေနာက္တစီးနဲ႔ စားေသာက္ဆုိင္ကို သြားပါတယ္။ စားေသာက္ဆုိင္မွာ သတို႔သား၊ သတို႔သမီးနဲ႔ သူတို႔သူငယ္ခ်င္းႏွစ္ေယာက္က အလွဆံုး စားပဲြ သီးသန္႔ ရိွပါတယ္။ အားလံုး ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ စားၾကရင္းနဲ႔ သီခ်င္းေတြဆုိၾကတယ္။ ကၾကတယ္။ ဆုေတာင္းေပးၾကပါတယ္။ လက္ေဆာင္ေတြ ေပးၾကပါတယ္။ သတုိ႔သားနဲ႔ သတို႔သမီးကို горько လို႔ ေအာ္ျပီးေတာ့ နမ္းျပခုိင္းပါတယ္။ ဧည့္သည္ေတြ မပ်င္းေအာင္ သူတို႔အတြက္ ျပိဳင္ပဲြ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရိွပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာ သတို႔သမီးက ပန္းစည္းကို ပစ္လိုက္ျပီး မိန္းကေလးေတြ ဝိုင္းဖမ္းၾကပါတယ္။ ဖမ္းတ့ဲလူကလည္း မၾကာခင္မွာ လက္ထပ္မယ္ဆုိတ့ဲ ယံုၾကည္မႈ ေတြနဲ႔ေပါ့။

(င) ဝသုန္မုိး https://www.facebook.com/wathonemoe.ru

ကၽြန္မဇာတိျမိဳ႕ (Saint-Petersburg) ကို တည္ေဆာက္ခ့ဲတ့ဲ ရုရွားဧကရာဇ္ Peter the Great (1672-1725) အေၾကာင္း နည္းနည္း ေျပာျပခ်င္ပါတယ္...

Peter မတိုင္မွီေခတ္က ရုရွားႏိုင္ငံဟာ မတုိးတက္တ့ဲ ေခတ္မမွီတ့ဲ ႏိုင္ငံ ျဖစ္ခ့ဲပါတယ္။ ပင္လယ္နဲ႔နီးတဲ့ ေဒသ မပိုင္ခ့ဲလုိ႔ သူမ်ားႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ကုန္သြယ္ဖို႔ အခက္အခဲ ျဖစ္ခ့ဲပါတယ္။ Peter ဘုရင္ စျဖစ္တုန္းက ဥေရာပကို ေရာက္ဖူးခဲ့ျပီး ဥေရာပႏိုင္ငံေတြကို အရမ္းအားက်သြားပါတယ္။ ရုရွားႏိုင္ငံကိုလည္း ဥေရာပအတုိင္း ေျပာင္းလဲဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။ ရုရွားမွာ ပညာေရးအဆင့္ ေတာ္ေတာ္ နိမ့္ေနခဲ့ပါတယ္။ ပညာတတ္တ့ဲသူေတြ မရိွသေလာက္ နည္းပါးခဲ့ပါတယ္။ စာမဖတ္မေရးတတ္ၾကဘူး။ အဲဒီေတာ့ သူက တကၠသိုလ္နဲ႔ ေက်ာင္းေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး စဖြင့္ျပီး ရုရွားေတြကို ပညာသင္ေပးဖို႔ ႏိုင္ငံျခားက ဆရာေတြနဲ႔ ပညာရွင္ေတြကို ဖိတ္ေခၚခဲ့ပါတယ္။ လူငယ္ေတြကို ႏိုင္ငံျခားပညာေတာ္သင္လြတ္ခဲ့ပါတယ္။ စစ္ပညာနဲ႔ စစ္တပ္ကိုလည္း ေျပာင္းလဲခဲ့ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ပင္လယ္နဲ႔နီးတဲ့ေဒသကို ပိုင္ဆုိင္ဖို႔အတြက္ စစ္တိုက္ခ့ဲပါတယ္။ စစ္ပဲြေအာင္ေတာ့ ရလာတ့ဲေျမေပၚမွာ ဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕ တည္ေဆာက္ပါတယ္။ အဲဒီဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕က ရုရွားႏိုင္ငံရဲ႕ ျမိဳ႕ေတာ္အသစ္ စိန္႔ပီတာစဘက္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အရင္ျမိဳ႕ေတာ္ ျဖစ္ခ့ဲတ့ဲေမာ္စကိုနဲ႔ မတူေအာင္ စီစဥ္ထားပါတယ္။ အေဆာက္အဦးေတြရဲ႕ပံုစံ၊ လမ္းေတြ အကုန္လံုး လွပေအာင္ နာမည္ၾကီးတ့ဲ ႏိုင္ငံျခားပညာရွင္ေတြကို လုပ္ခုိင္းပါတယ္။ ဘုရင္ကလည္း သာမန္လူေတြနဲ႔ အတူ လက္သမားအျဖစ္ အလုပ္လုပ္ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ဘုရင္ ေနတ့ဲအိမ္ေတာင္ နန္းေတာ္ မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။ သာမန္လူ ေနတ့ဲအိမ္တစ္အိမ္ပါပဲ။ ၁၇၀၃ ခုႏွစ္မွာ Peter က ဝန္ၾကီးတဦးအိမ္က မိန္းကေလးတေယာက္နဲ႔ ေတြ႔မိပါတယ္။ အဲဒီမိန္းကေလးက ေတာင္သူ သမီးျဖစ္ျပီး စစ္တိုက္တုန္းက အဖမ္းခံရလို႔ ဝန္ၾကီးအိမ္မွာ အေစခံ အျဖစ္ ေရာက္ေနခ့ဲတာပါ။ သူ႕ကို စေတြ႔ေတြ႔ခ်င္း သေဘာက်သြားခ့ဲပါတယ္။ ဘုရင္ ေနမေကာင္းတ့ဲအခါ သက္သာေအာင္ သူတေယာက္ပဲ ျပဳစုတတ္ပါတယ္။ ၈ႏွစ္ၾကာျပီးေနာက္ ဘုရင္နဲ႔ တရားဝင္ လက္ထပ္ပါတယ္။ Peter ေသဆံုးတ့ဲအခါက်ေတာ့ ရုရွားႏိုင္ငံရဲ့ ပထမဆံုး အမ်ိဳးသမီးဧကရာဇ္ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

 ဒီသမိုင္းကို သေဘာက်ရင္ share လုပ္ျပီး အားေပးၾကပါအံုးရွင္
(င) ဝသုန္မုိး https://www.facebook.com/wathonemoe.ru

ရုရွားေဆးခန္းသြားျပရင္ အသံုးဝင္မ့ဲ စကားလံုးမ်ား

Тошнит (меня тошнит) = အန္ခ်င္တယ္
Кружится голова (у меня кружится голова) = ေခါင္းမူးတယ္
Першит в горле = လည္ေခ်ာင္းယားတယ္
Заложен нос = ႏွာေခါင္းပိတ္တယ္
Терять сознание (я потерял сознание) = သတိလစ္တယ္
Кашель сухой = ေခ်ာင္းေျခာက္
Кашель влажный = သလိပ္ပါတ့ဲေခ်ာင္း
Насморк = ႏွာေစးတယ္
Потеря аппетита (у меня нет аппетита) = စားခ်င္စိတ္မရိွတာ / ပါးစပ္ပ်က္တယ္
Озноб = ခ်မ္းတုန္ဖ်ား
Общая слабость = အားနည္းတယ္ / ႏုန္းတယ္
Учащенный пульс = ေသြးခုန္ႏႈန္းျမန္တယ္
Горечь во рту = ပါးစပ္ထဲမွာ ခါးတယ္
Понос = ဝမ္းသြားတယ္
Запор = ဝမ္းခ်ဳပ္တယ္
Острая боль = စူးစူးရွရွနာျခင္း
Режущая боль = ဓါးျပတ္သလို နာျခင္း
Колющая боль = ဆူးစူးသလို နာျခင္း